Makale
Makale
Platforms and the Critique of Political Economy
Platformlar ve Ekonomi Politiğin Eleştirisi
Paško BILIĆ
Yıl 7, Sayı 13, Sayfalar:12-26
The study of platforms, or multi-sided markets, has seen exponential growth in economics, media studies, social sciences, and humanities. However, the critical political economy of media has been relatively quiet, with notable exceptions in areas such as platform capitalism, imperialism and especially platform labour and gig work. However, traditional Marxian production, often taken as the starting point, relies on the labour theory of value and struggles to capture all platform specificities. Due to their integrated understanding of production and circulation of value, I will argue that New Readings of Marx and Open Marxism help study platforms as linchpins of internet user lifeworlds and the global economy. In this literature, capitalism is analysed as a historically specific social form of production. Additionally, these approaches can address some theoretical problems that occasionally occur with related Marxian theories, such as unpaid digital labour, rent, and techno-feudalism. In that sense, this paper aims to contribute to the critical political economy of the media and the study of platforms by bringing previously neglected theoretical approaches to the centre stage and unpacking platforms as social forms of production and circulation in contemporary capitalism.
Ekonomi, medya çalışmaları, sosyal ve beşeri bilimlerde platformların veya çok taraflı pazarların araştırılması büyük bir artış göstermiştir. Ancak, medyanın eleştirel ekonomi politiği, platform kapitalizmi, emperyalizm ve özellikle platform üzerinden emek ve serbest çalışma gibi dikkate değer istisna alanlar dışında nispeten sessiz kalmıştır. Bununla birlikte genellikle başlangıç noktası olarak alınan geleneksel Marksist üretim emek-değer teorisi, platformlara dair tüm özellikleri ele almakta zorlanmaktadır. Değerin üretimi ve dolaşımına ilişkin bütünlüklü anlayışları nedeniyle, Marx’a Dair Yeni Okumalar’ın (New Readings of Marx) ve Açık Marksizm’in (Open Marxism), platformları, internet kullanıcılarının yaşam dünyalarını ve küresel ekonominin anahtar noktaları olarak incelemeye yardımcı olduğu savunulacaktır. Bu çalışmalarda kapitalizm, tarihsel olarak spesifik bir toplumsal üretim biçimi olarak analiz edilmiştir. Ek olarak bu yaklaşımlar, ilgili Marksist teorilerde zaman zaman ortaya çıkan ücretsiz dijital emek, kira ve tekno-feodalizm gibi bazı teorik problemleri da ele alabilmektedir. Bu bağlamda çalışma daha önce göz ardı edilen teorik yaklaşımları merkeze taşıyarak ve platformları çağdaş kapitalizmdeki toplumsal üretim ve dolaşım biçimleri olarak açığa çıkararak, medyanın eleştirel ekonomi politiğine ve platformların incelenmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.