Makale

Makale

Gündelik Hayat İdeolojisinin Kentsel Alana Yerleşmesi Sürecinde Gastronomi Mekânlarının Dönüşümü: Üsküdar Üzerine Yapılan Bir Araştırma

The Transformation of Gastronomy Places in Process of Settlement of Daily Life Ideology in Urban Area: A Research on Üsküdar

Durmuş DURUKAN
Yıl 3, Sayı 6, Sayfalar:118-145

The 1960s brought with it a revolution within ideological debates that replaced grand theories with the practicalities of postmodern culture as a framework of thought. In the current stage of neo-liberal economy that capitalism has achieved, the activity of market consumption wherein an individual is surrounded by images, comprises the current core of the cultural environment. In traditional society, while economic activities and transactions occur out of necessity, the consumer society that capitalism has created is based upon an artificially produced circle of wants. Today, the basic needs of food and drink undertaken by individuals contribute to this system by turning it into a symbolic act that lends conformity to the backdrop of consumption. Emphasizing itself most strikingly in areas defined as metropolitan within urban centers that hold a universal citizenship of enjoyment in the form of shared satisfaction regarding food, this environment is aided by media images and lifestyle choices and spreads itself amongst the masses by doing so. This work focuses on capitalist dynamics of power; in particular, those pertaining to the environmental creation in urban areas. In this context, gastronomy spaces, which were handled with a purposeful sample, were critically examined through a theoretical perspective on qualitative content analysis.

1960’lı yıllarla birlikte ideoloji tartışmalarında bir dönüşüm yaşanarak ideolojik büyük anlatılar yerlerini postmodern kültür içerisinde gündelik hayat pratiklerine bırakmıştır. Kapitalizmin günümüzde ulaştığı neo-liberal ekonomik aşamada tüketim etkinliği ve bireyin imajlarla çevrili yaşam evreni kültürel alanın temel özelliklerini oluşturmaktadır. Geleneksel toplumda iktisadi etkinlikler gereksinimler üzerinden gerçekleşirken, kapitalizmin ulaştığı aşama olan tüketim toplumunda ise sistem tarafından üretilen ve yapay olarak oluşturulan istekler üzerinden işlerlik kazanmaktadır. Günümüzde bireylerin temel yaşamsal etkinliği olan yeme içme eylemleri de bu yapıya uyum sağlayarak bir gösteri nesnesi haline dönüşmüştür. Özellikle kentsel alanda kozmopolitan olarak tanımlanan dünya vatandaşlığı içerisinde küresel bir beğeni ve haz kültürü haline dönüşen gastronomi, medya aracılığı ile yaratılan imgeler ve yaşam tarzlarıyla dolaşıma sokulmaktadır. Bu araştırma, kapitalizmin çağdaş toplumlardaki örgütlenme sürecinde gündelik hayat içerisindeki mekânsal pratiklere odaklanmaktadır. Bu bağlamda amaca yönelik bir örneklemle ele alınan gastronomi mekânları nitel içerik analiziyle ilgili kuramsal perspektif üzerinden eleştirel olarak irdelenmiştir.