Makale
Makale
Covid-19 Pandemi Sürecinde Aşı Haberleri ve Haber Doğrulama Platformları: “Doğruluk Payı” ve “Teyit” Örnekleri
Vaccine News and Fact-Checking Platforms in The Covid-19 Pandemic: Examples of “Doğruluk Payı” and “Teyit
Mehmet YUMRUTAŞ
Yıl 5, Sayı 9, Sayfalar:194-222
Digital media channels mediate the rapid production of “false information” and/or “fake news” to reach the masses. Considering the Covid-19 pandemic, the production of many fake news about vaccines, which is seen as the most effective method in preventing disease, is one of the prominent examples of the phenomenon called “infodemic”. The fact-checking platforms also play an important role in the fight against “infodemic” by detecting false information and/or fake news. In this research, the verification activities of fact-checking platforms on false information and fake news about Covid-19 vaccines that have been covered in the media were examined through selected samples. It has been concluded that the news about Covid-19 vaccine started before Covid-19 cases were recorded in Turkey, most of the claims about vaccines were originated from social media, and as a result of verification, 92% of them were “False”.
Dijital medya mecraları, “yanlış bilgi” ve/veya “sahte haber”in hızlı biçimde üretilerek kitlelere ulaşmasına aracılık etmektedir. İçinden geçtiğimiz Covid-19 pandemi süreci göz önüne alındığında, hastalıktan korunmada en etkin metot olarak görülen aşılar ile ilgili birçok sahte haberin üretilmesi, “infodemi” olarak da adlandırılan olgunun öne çıkan örneklerinden birini oluşturmaktadır. İnsanları doğru bilgilendirme amacıyla hareket eden haber doğrulama platformları, yanlış bilgi ve/veya sahte haberlerin saptanması konusunda, “infodemi” ile mücadelede de önemli bir rol üstlenmektedir. Bu araştırmada, seçilen örnekler üzerinden, doğrulama platformlarının medyada yer bulmuş Covid-19 aşıları hakkındaki yanlış bilgi ve sahte haberlerini konu alan doğrulama faaliyetleri incelenmektedir. Covid-19 aşılarıyla ilgili haberlerin; Türkiye’de Covid-19 vakaları görülmeden önce başladığı, aşılarla ilgili iddiaların neredeyse tamamına yakınının sosyal medya kaynaklı olduğu ve doğrulama neticesinde %92’sinin “Yanlış” olduğu sonucuna ulaşılmıştır.