Article

Makale

Protestoların Çerçevelenmesi: Sarı Yelekliler ve Türk Medyası

The Framing of Protests: Yellow Vests and Turkish Media

Galip ERAYDIN
Year 3, Issue 5, Pages:146-168

Yellow Vests movement, which has started on 17 November 2018, has been going on for more than a year. The movement, which has started in France as a reaction to the consecutive rises, rise decisions and policies of economy, has crossed the borders of France and similar movements were organized in several countries. Although, the number of participants of the movement differ, it is accepted as the fact that the movement has been going on for so long depends on the fact that the Yellow Vests is an independent movement. Yellow Vests movement, in which people interact with each other via Facebook and take decisions on organization and action, is considered as a social movement in which social media is determinant at the beginning. In this study, six newspapers were chosen as samples to represent the Turkish press and the news, published on the web pages of the newspapers in between the dates of November 17 and December 17 in 2018, has been analyzed by the ‘content analysis method’ within ‘the framework of framing theory’. How many news articles were published, what general and special frameworks were used, which heading types used, whether the news were written in an objective or subjective perspective, whether the news were framed episodically or thematically, which sources were used, how often and what kind of visuals were used in the newspapers and lastly, how many relevant content were posted in Twitter accounts of the newspapers are the fundamental questions that the study seeks to answer. Through the study, it has been observed that newspapers mostly used the economic consequences framework within scope of the general frameworks. On the other hand, it has been observed that within the scope of the special frameworks, BirGün and Cumhuriyet mostly used police violence; Hürriyet and Sabah mostly used activist violence; Sözcü and Star mostly used general situation framework.

Fransa’da 17 Kasım 2018’de başlayan Sarı Yelekliler eylemleri 1 yılı aşkın bir süredir devam etmektedir. Fransa’da art arda alınan zam kararları ve ekonomi politikalarına tepki olarak başlayan eylemler sadece Fransa sınırlarında kalmamış; birçok ülkede benzeri eylemler düzenlenmiştir. Gerçekleşen eylemlerde katılım sayıları değişiyor olsa da, gösterilerin bu kadar uzun süredir devam ediyor olmasının Sarı Yeleklilerin bağımsız bir hareket olmasına bağlı olduğu kabul edilmektedir. İnsanların Facebook üzerinden etkileşime geçtiği, örgütlendiği ve eylem kararları aldığı Sarı Yelekliler eylemleri, başlangıcında sosyal medyanın etkili olduğu bir toplumsal hareket olarak kabul görülmektedir. Bu çalışmada, Türk basınını temsilen altı gazete örneklem olarak seçilmiş; gazetelerin internet sayfalarında 17 Kasım ile 17 Aralık 2018 tarihleri arasındaki 30 günlük sürede haberler ‘çerçeveleme kuramı’ kapsamında ‘içerik analizi’ tekniğiyle incelenmiştir. Gazetelerin eylemler hakkında kaç haber yaptıkları, haberlerde hangi genel ve özel çerçeveleri kullandıkları, hangi başlık türlerini tercih ettikleri, haberlerinin nesnel mi yoksa öznel bir dil ile mi yazıldığı, haberi epizodik mi, tematik mi çerçeveledikleri, hangi kaynakları kullandıkları, haberlerde ne tür görselleri hangi sıklıkta kullandıkları ve Twitter hesaplarında eylemlere dair kaç paylaşım yapıldığı, bu çalışmanın cevap aradığı temel sorulardır. Çalışmada, ‘genel çerçeveler’ kapsamında gazetelerin en çok ‘ekonomik sonuçlar’ çerçevesini kullandıkları görülmüştür. ‘Özel çerçeveler’ kapsamında ise BirGün ve Cumhuriyet’in en çok ‘polis şiddeti’; Hürriyet ve Sabah’ın ‘eylemci şiddeti’; Sözcü ve Star’ın ‘genel durum’ çerçevesini kullandıkları görülmüştür